Anneke Sools is universitair hoofddocent aan de afdeling Psychologie, Gezondheid en Technologie van de Universiteit Twente. Ze is als programmadirecteur verbonden aan het Storylab (Onderzoeksgroep op het gebied van narratieve psychologie, gezondheid en technologie aan de Universiteit Twente). Sools heeft de AERA (American Educational Research Association) Early Career Award 2018 van de Narrative SIG (Special Interest Group) toegekend gekregen.
Haar promotieonderzoek naar narratieve onderzoeksmethodologie in de context van gezondheidsbevordering deed zij aan de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht. Voor haar afstudeeronderzoek naar de Paradox van Ambitie aan de vakgroep cultuur- en godsdienstpsychologie van de toenmalige katholieke universiteit Nijmegen ontving zij de Professor Halkes Scriptie Prijs in 2001. Ze is lid van de adviesraad van de Association for Narrative Research and Practice, EQUIP (Association of European Qualitative Researchers in Psychology), en lid van de programmaraad van de internationale conferentie Narrative Matters. In 2010 richtte ze het Netwerk voor Narratief Onderzoek Nederland op samen met Floor Basten van Campus Orleon.
Haar onderzoek gaat over hoe mensen hoopvolle, kansrijke toekomsten opbouwen in sociale en maatschappelijke situaties waar mogelijkheden onder druk staan (bijvoorbeeld de ecologische crisis, chronische ziekte, onzeker werk en risicojongeren). Met behulp van participatieve actieonderzoeksmethoden bestudeert ze hoe belichaamde anticiperende morele verbeelding (verbeelding die openstaat voor mogelijkheden en empathie) kan worden bevorderd via artistieke praktijken en meeslepende (immersive) ervaringen (bijv. via VR).Ā Vragen als hoe kunnen we leven volgens onze waarden, vooral wanneer deze in conflict komen met die van anderen, of wanneer we worden geconfronteerd met nieuwe en opkomende morele dilemma's in ons dagelijks leven? Bijvoorbeeld: Hoe geef je uitvoering aan eerbied voor de aarde en alle levende wezens zonder verlamd te raken door het besef dat onze meest alledaagse handelingen (boodschappen doen, auto rijden, pakjes bestellen) schade kunnen veroorzaken? Hoe kunnen we bijdragen aan dialoog in plaats van polarisatie in een samenleving waarin waardeconflicten meer uitgesproken worden?Ā Om zulke vragen te beantwoorden, werkt ze samen met onderzoekers, maatschappelijke partners en kunstenaars uit verschillende landen.
Expertises
Psychology
- Narrative
- Research
- Imagination
- Life Stories
- Tools
- Psychology
- Methodology
Social Sciences
- Analysis
Organisaties
Publicaties
2024
2023
2022
Onderzoeksprofielen
- Geavanceerde onderzoeksmethoden voor Psychologie, Gezondheid en Technologie
- Begeleiding Master theses
- Begeleiding Bachelor theses
- Coordinatie Master track Psychologie, Gezondheid en Technologie
- Docent kwalitatief onderzoek in Module 7 (BSc)
Verbonden aan opleidingen
Vakken collegejaar 2024/2025
Vakken in het huidig collegejaar worden toegevoegd op het moment dat zij definitief zijn in het Osiris systeem. Daarom kan het zijn dat de lijst nog niet compleet is voor het gehele collegejaar.
Vakken collegejaar 2023/2024
De trans- en interdisciplinaire onderzoeksprojecten gaan over (1) het onderzoeken van nieuwe manieren om bekrachtigende, betekenisvolle en duurzame verhalen te creƫren met behulp van artistieke en technologisch verbeterde praktijken; en (2) nieuwe technologieƫn en methodologieƫn om te onderzoeken hoe verhalen in de loop van de tijd evolueren.
Lopende projecten
Adapt! maatschappelijke veerkracht om met crisis om te gaan
De kunst van het creeren van nieuwe verhalen
Kunstgebaseerd leren in de palliatieve zorg
De diagnose ongeneeslijke kanker leidt vaak tot ervaringen van contingentie en tot existentiĆ«le zorgen wanneer patiĆ«nten moeite hebben om naar betekenis te zoeken. Het doel van dit project is om (1) te onderzoeken hoe Art-Based Learning (ABL) ā een kunsteducatieve methode voor het ervaren van kunst ā het potentieel heeft om betekenisgevingsprocessen van kankerpatiĆ«nten in de palliatieve zorg te beĆÆnvloeden; (2) te onderzoeken hoe dit te integreren in (patiĆ«nten)onderwijsprogramma's; (3) gezondheids- en kunstprofessionals in staat te stellen hun mogelijkheden om voor pc-patiĆ«nten te zorgen, uit te breiden. Doelen en vragen zijn ontwikkeld in een langdurig proces van probleemanalyse met pc- en kunsteducatieprofessionals, patiĆ«nten en onderzoekers. We zullen a) participatief onderzoek uitvoeren om een inventarisatie te maken van overwegingen die een rol spelen bij het ontwerpen van een kunsttentoonstelling ten behoeve van ABL bij patiĆ«nten met gevorderde kanker, resulterend in een handleiding die in toekomstige praktijk en onderzoek kan worden gebruikt; b) een verkennend onderzoek uit te voeren en te evalueren welke factoren de betekenisgevingsprocessen van patiĆ«nten in online/on-site interventies belemmeren en bevorderen; c) een formele analyse uit te voeren van de ervaringen van patiĆ«nten met betrekking tot betekenisgeving; d) een volledige lijst van conclusies en adviezen samen te stellen en het resultaat in te bedden in een nieuw educatief programma voor pc- en kunsteducatieprofessionals. Dit project wordt geleid door het lectoraat Kunsteducatie als Kritische Tactics (ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten) en wordt uitgevoerd door een consortium van experts en complementaire partners: UvA en UT (onderzoek partners); AUMC, Amsterdam Museum, Museum Arnhem, Museum Jan Cunen, Leren van Kunst (publieke institutionele partners); Vrije Universiteit Amsterdam, Radboud University, Story Lab-University Twente (knowledge experts); Living with Hope, SPKS, NFK(experience experts/patients advocacy).
Passende Zorg
Passende zorg bevorderen aan de hand van actieonderzoek in de langdurige zorg en ondersteuning
Mensen met niet aangeboren hersenletsel (NAH) of een lichamelijke beperking die langdurige zorg gebruiken, ervaren niet altijd dat deze zorg passend is. Dat heeft met verschillende dingen te maken. Om passende zorg in de praktijk te brengen is het daarom cruciaal dat bewoners, naasten en professionals hun opvattingen en ervaringen delen, gezamenlijk reflecteren, verbeterpunten identificeren en samen aan verbeteringen werken. De methode āAls je het ons vraagtā (AJOV) helpt hierbij. In dit project ontwikkelen we modules voor de AJOV-methode voor woonzorg voor mensen met NAH en een lichamelijke beperking. De AJOV-methode helpt bewoners, naasten en professionals samen passende woonzorg vorm te geven. Binnen het project ontwikkelen we ook onderwijs voor toekomstige en huidige mbo- en hbo-professionals om te leren reflecteren op passende zorg en deze samen met cliĆ«nten en naasten te verbeteren. Dit alles gebeurt in samenwerking met Erasmus ESHPM (penvoerder), het werkveld en een belangenvereniging. Hogeschool Rotterdam werkt hierbij samen met de STERKplaats van Hogeschool Rotterdam.
Navigeren door verhalen in tijden van transitie
De COVID-19 pandemie als casus
Dit is wat ik zou kunnen zijn: 'Storyworld Possible Selves' en Fictionaliteit.
Hoe kan de betrokkenheid bij een verhaal worden beschreven en geanalyseerd? Cognitieve narratologie, cognitieve linguĆÆstiek en sociale psychologie kunnen hiertoe samen worden ingezet. Een 'storyworld' is een mentaal model geconstrueerd door de lezer dat antwoorden geeft op alle praktische vragen (wie, wat, waar, etc.) voor een goed begrip van een verhalende tekst (D. Herman). Een 'possible self' is een zelf dat we graag of absoluut niet willen worden (Markus and Nurius). 'Storyworld possible selves' zijn 'verbeeldingen van het zelf in storyworlds' (Martinez) die de betrokkenheid van de lezer kunnen vergroten en die worden geactiveerd door diverse narratieve kenmerken. Dit project zoekt uit of gepercipieerde fictionaliteit en gepercipieerde non-fictionaliteit een verschillend effect hebben op de aard, constructie en relevantie van 'storyworld possible selves' bij individuele lezers. De onderzoeksvraag wordt empirisch beantwoord via multi-methodisch onderzoek in twee stappen. Eerst selecteert een kleine expertengroep relevante delen uit _A MIllion Little Pieces_ van James Frey, een boek dat uitkwam als non-fictie maar uiteindelijk fictie 'werd' na onthullingen over zijn onwaarachtigheid. Daarna worden de leden van drie kleine groepen lezers individueel gevraagd om te reageren op de gekozen passages. Groep 1 wordt gezegd dat ze delen van een autobiografische tekst leest, groep 2 delen van een roman, en groep 3 krijgt geen extra informatie. PhD-student (vacancy) This is a collaboration with Luc Herman (University of Antwerp) and Maria Angeles Martinez Martinez (Complutense University, Madrid).
Zal de toekomst nooit meer hetzelfde zijn?
Brieven vanuit een post-corona toekomst
Voltooide projecten
Resistance to crime: an exploration on ‘not doing crime’ based on life stories of resisters
Narrative criminological research is primarily focused on people with a criminal career or those who desist from it. Research on people who do not have a criminal career is largely neglected. This exploratory qualitative research focuses on so-called āresistersā; people who are subjected to and/or grew up in a dominantly criminal environment, but did not develop a criminal career. Life stories of resisters are analysed, based on a narrative approach in order to gain meaningful insights into resistance to crime. PhD-student: Sheila Adjiembaks
Narratives of bodily difference research project
The research project Narratives of bodily difference, funded by the Academy of Finland, aims at illuminating the challenges entailed by bodily difference from the perspective of those, who are different. Its starting point is a model of narrative circulation, according to which a person constructs in their mind an "inner narrative" of their life, taking into account the confines of their life situation and deploying model stories available in the cultural stock of stories. Moreover, a person attempts to enact thier inner narratives as "lived narrative" and shares parts of their stories with other people. Bodily difference hampers the narrative circulation in several ways. The constraints inherent in a certain form of difference in a certain social situations restrict the visions of what kind of life is possible, and the cultural stock of stories offers a limited array of story models for those with bodily differences. In addition, the experiences of being different are often difficult to narrate, and the "normal" audience is often reluctant to listen. The project tries to identify the points in which the narrative circulation is hindered or constrained. At the first phase, it uses the life story data collected by Kynnys ry (Being disabled in Finland 2014), as well as philosophical texts on suffering and difference. Later on new data will be collected by interviews, focus group discussions and by narrative futuring workshops. Funding Agency: Akademy of Finland Principle Investigator: Vilma HƤnninen Postdoctoral researchers: Elisa Aaltola, Merja Tarvainen, and Hanna Pohjoja.
What Works When for Whom
Mental illnesses, like depression and anxiety, are among the leading causes of the global burden of disease. E-mental health (EMH) interventions, i.e., web-based psychotherapy treatments, are increasingly used to improve access to psychotherapy for a wider audience. Whereas different EMH interventions tend to be equally effective, the responsiveness to a specific treatment shows large individual differences. Therefore, the personalization of treatments is seen as the major road for improvement. Because most EMH interventions use language for communication between counselors and clients, assessing language use provides an important avenue for opening the black box of what happens within therapy. Moreover, EMH makes data of the linguistic interactions between client and counselor available on an unprecedented large scale. The objective of this interdisciplinary proposal is to use e-science methods and tools, in particular natural language processing, visualization and multivariate analysis methods, to analyze patterns in therapy-related textual features in e-mail correspondence between counselor and client. By connecting patterns of known change indicators to therapy outcome, the question What Works When for Whom? can be answered, which will greatly improve the effectiveness of EMH. The core of the project concerns the development of integrated, modular software for the Dutch language, using data from six EMH-interventions with a total of 10.000 e-mails. These data are sufficiently large and varied to allow for computer-based modelling, and testing of use cases with varying complexity. At the end of the project, the step toward English language software will be made to increase the impact of the project. Funding Agency: NWO/eScience Principle Investigator: Anneke Sools PhD-candidate: Wouter Smink Postdoc Researcher: Erik Tjong Kim Sang Project duration: 2016-2020
Machine-based mapping of innovation journeys
Commercial innovation is vital for the future of organisations. Especially to large and mature corporations, managing innovation has become a great challenge, involving large numbers of teams inside and outside organisational boundaries, operating in various timeframes. Our current understanding of innovation processes and how they can be managed does not adequately match todayās reality. In this study, we will develop new and more accurate complex innovation process models by exploiting advanced machine learning and data mining techniques, applied to the empirical textual data of a large number of cases over an extended period of time. Postdoc: Shengfa Miao Supervisory team: Anneke Sools, Matthias de Visser (TMS) , Gwenn Englebienne (HMI), Klaasjan Visscher (STePS)
The solution-focused organization Understanding identity work and best practices in healthcare services for intellectual disabled people
This dissertation aims to understand how healthcare professionals and teams working with people with ID interpret, experience and adopt the solution-focused approach, and how they construct various identities based upon this āempowermentā discourse. It contributes to current developments in healthcare, supporting empowerment, best practices and reflexivity. PhD-student: Annemarie Lohuis
Wonderful life: a novel, appreciative intervention to elicit meaning in life
Experiencing meaning in life is crucial to well-being. In this study, we focus on those extraordinary moments in life when meaning manifests itself spontaneously: when we suddenly feel a powerful, affirmative connection to existence. Narratives of these wonderful moments in life are collected by using a question derived from the Japanese movie āAfter Lifeā: āWhat if there is an afterlife. There, all your memories will be erased, except for one. Which memory do you choose to take with you to eternity?ā. Insights from these narratives are used to develop an intervention that helps to establish our connection to meaning in daily life. PhD-student: Jacky van de Goor
Patienten weten beter
Het Rathenau Instituut stimuleert de publieke en politieke meningsvorming over wetenschap en technologie. Daartoe doet het instituut onderzoek naar de organisatie en ontwikkeling van het wetenschapssysteem, publiceert het over maatschappelijke effecten van nieuwe technologieƫn, en organiseert het debatten over vraagstukken en dilemma's op het gebied van wetenschap en technologie. Voor meer informatie zie www.rathenau.nl Door het Rathenau instituut werd via het project 'Patiƫnten weten beter' heeft van juni 2012 tot juni 2013 de ervaringen van patiƫnten en hun naasten met ziekenhuiszorg verzameld en op de website www.patientenwetenbeter.nl gezet. Dit om deze verhalen te onderzoeken en analyseren voor het rapport 'Sterke verhalen uit het ziekenhuis. Leren van patiƫntenervaringen voor goede zorg', en voor de achtergrondstudie 'Gesterkt in het ziekenhuis?'. De verhalen werden aangevuld met interviews met belanghebbenden in de zorg, en met workshops voor zorgprofessionals. Zo wilden we inzicht krijgen in: hoe de organisatie van ziekenhuiszorg verbeterd kan worden, vanuit het perspectief van patiƫnten hoe technologie daarin een rol kan spelen. Al deze gegevens samen vormden de basis van het rapport 'Sterke verhalen uit het ziekenhuis'. Het rapport werd op 26 maart 2014 gepubliceerd. Met de publicaties hebben we het belang van patiƫnten ervaringen onder de aandacht weten te brengen van zorgprofessionals, ziekenhuizen en ook van Minister Schippers. Zij heeft een reactie op het rapport geschreven. De website is al enige tijd niet meer actief. Het Rathenau Instituut heeft besloten om de website in de nabije toekomst offline te zetten, maar de ervaringsverhalen, na overleg met de schrijvers ervan op onze website toegankelijk te houden.
2019
Lezing over hoe psychiatrische patienten een persoonlijk gewenste toekomst verbeelden https://ucsia.org/home/themalijnen/gezondheid-en-welzijn/evenementen/positieve-psychologie-en-zingeving/ Interview in Tubantia (regionale krant)
2018
Lezing over de kracht van toekomstverhalen voor mensen met een verstandelijke beperking https://disabilitystudies.nl/agenda/boekpresentatie-de-kracht-van-levensverhalen
2016
Workshop over de toekomst van het straf/zorgsysteem https://www.facebook.com/Toekomstverbeelding/
Workshop: ouders over de toekomst van hun kind http://wijkacademieopvoeden.nl/blog/2016/10/06/conferentie-geef-ouders-de-ruimte-10-november-2016/Ā
2014
Interview about results research on patient perspectives in TV regional talkshow https://www.rtvoost.nl/nieuws/189181/Levensverhalenlab-onderzoekt-het-belang-van-luisteren
2011
Column opening academisch jaar Universiteit voor Humanistiek https://www.uvh.nl/uvh.nl/up/ZygbgknII_Column_opening_academisch_jaar_2011_Anneke_Sools.pdf
Nieuws op utwente.nl
https://www.utwente.nl/nieuws/2016/1/433061/storylab-krijgt-nwo-subsidie-voor-tekst-mining-project
Adres
Universiteit Twente
Cubicus (gebouwnr. 41), kamer B131A
De Zul 10
7522 NJ Enschede
Universiteit Twente
Capitool 15 (gebouwnr. 78), kamer 146
Capitool 15
7521 PL Enschede
Universiteit Twente
Cubicus B131A
Postbus 217
7500 AE Enschede
Organisaties
Download vCard