dr. I. Friso - van den Bos (Ilona)

Ilona Friso-van den Bos werkt als universitair docent aan de sectie Onderwijskunde (OWK) en ELAN. Daarnaast is ze expert data- en ai-geletterdheid bij Npuls. Zij richt zich binnen het onderzoek op het gebruik van state-of-the-art technologie zoals Virtual Reality en Artificial Intelligence bij het leren en onderwijzen van complexe vaardigheden. Een van haar projecten richt zich op de mogelijkheden van Virtual Reality-toepassingen om de walsvaardigheden van studenten in het MBO te faciliteren. In dit onderzoeksproject ligt de focus op verschillende ontwerpelementen van een Virtual Reality training en de evaluatie van deze vaardigheden voor een VR applicatie gericht op asfalteren. Een tweede onderzoekslijn richt zich op de ontwikkeling van AI-geletterdheid binnen de onderwijs- en professionele context, als reactie op de snelle opkomst van generatieve AI en de noodzaak om het onderwijs en professioneel leren af te stemmen op de huidige behoeften van docenten, studenten en werknemers. Voorheen werkte zij aan projecten die zich richtten op de ontwikkeling, facilitatie en meetbaarheid van getalbegrip en rekenvaardigheden van de kleuterklas tot in het MBO. In deze studies speelde het werkgeheugen een fundamentele rol.

Expertises

• Psychology

  • Children
  • Groups
  • Meta-Analysis
  • Kindergarten
  • Achievement
  • Learning Disability

• Social Sciences

  • Students
  • Situation

Organisaties

Ik ben een onderzoeker met interesse in hoe mensen met een verscheidenheid aan achtergronden en cognitieve profielen verschillen in (het leren van) complexe vaardigheden. In het verleden heb ik constructen gebruikt zoals het werkgeheugen, aandacht en situation awareness om zicht te krijgen op leerlingprofielen en daaruit voortkomende cognitieve- en taakprestaties. Op dit moment beoog ik deze kennis toe te passen op het technology-assisted leren, met de volgende speerpunten:

• Het gebruik van VR, AI en andere technologieën in het onderwijs: hoe en onder welke omstandigheden kunnen technologieën vaardigheden van de leerling faciliteren? Ik wil inzicht krijgen in de reikwijdte van vaardigheden die ondersteund kunnen worden door onderwijstechnologie.
• De achtergronden en cognitieve profielen van leerlingen en hoe deze individuele verschillen in prestaties verklaren, alsmede interactie met technologie en de daaruit voortvloeiende leereffecten.
• Hoe onderwijstechnologie ingezet kan worden om het lesgeven te ondersteunen, niet alleen door deze te integreren in onderwijsprogramma's, maar ook door onderwijzers te ondersteunen bij onderwijstaken zoals het identificeren van onderwijsbehoeften van hun leerlingen, het stellen van doelen en het geven van feedback gebaseerd op prestaties geobserveerd met behulp van onderwijstechnologie.
• Hoe wij de stand van zaken omtrent AI-geletterdheid kunnen omschrijven in zowel het onderwijs als op de werkvloer: welke misconcepties zijn er, welke leerbehoeften hebben mensen, en hoe kunnen we AI-geletterdheid faciliteren?

In het onderzoek Connecting the dots: Taakgerichte Virtual Reality voor het trainen van situational awareness in MBO Techniekonderwijs heb ik een Virtual Reality trainingsprogramma ontwikkeld waarin Situation Awareness van Infra studenten in het MBO getraind en getoetst werd. Zie ook: https://www.utwente.nl/nl/connectingthedots/

Publicaties

Onderzoeksprofielen

Verbonden aan opleidingen

Vakken collegejaar 2025/2026

Vakken in het huidig collegejaar worden toegevoegd op het moment dat zij definitief zijn in het Osiris systeem. Daarom kan het zijn dat de lijst nog niet compleet is voor het gehele collegejaar.

Vakken collegejaar 2024/2025

Lopende projecten

AI en Data (AID) geleterdheid voor docenten en studenten

De inzet van data en AI om het onderwijs en leren te verbeteren vraagt om data- en AI geletterdheid van docenten en studenten. Voor de huidige generatie van docenten en studenten is er nog winst te behalen als het gaat om beide vormen van geletterdheid. Nu vindt iedere instelling en soms zelfs iedere opleiding het wiel opnieuw uit als het gaat om het ontwikkelen van deze competenties. We gaan landelijk gezamenlijk een raamwerk ontwikkelen, voorbeelden uit de praktijk verzamelen en professionaliseringsinterventies bedenken voor studenten en docenten ontwikkelen dat hen helpt succesvol te kunnen functioneren in een maatschappij waarin data en algoritmen een steeds grotere rol gaan spelen.

HAI-FIVE: AI-tools voor het geven van feedback op kwaliteit van uitlegvideo's in de lerarenopleiding

In dit project ontwikkelen wij een AI tool die feedback geeft op instructievideo's van leraren in opleiding. In het onderzoek verzamelen we data over de effectiviteit alsmede de percepties en reflecties van studenten.

AI-geletterdheid van docenten in het voortgezet onderwijs bevorderen met professionele leergemeenschappen

In dit project wordt een professionele leergemeenschap opgezet die ontworpen is voor de bevordering van AI-geletterdheid van VO docenten. Binnen de studie wordt de effectiviteit van de activiteiten onderzocht, en de processen waarmee AI-geletterdheid van participaten zich ontwikkelt. 

FORCE AI

FORCE AI is een Europees initiatief dat zich inzet om het volledige potentieel van kunstmatige intelligentie (AI) in het hoger onderwijs te benutten. Hoewel AI het onderwijs en leren al verbetert, ligt de ware kracht ervan in de transformatie van de hele instelling – van administratie tot studentenondersteuning. FORCE AI grijpt deze kans aan door universiteiten te voorzien van de kennis, tools en professionals die nodig zijn om AI-integratie strategisch en verantwoord te leiden.

Voltooide projecten

Connecting the dots

Taakgerichte Virtual Reality voor het trainen van situational awareness in MBO Techniekonderwijs

Adres

Organisaties